Nuusagenda

Episode 379 - Die EFF se Phala Phala-saak voor konstitusionele hof

Hofsaak
Netwerk 24 berig: Die EFF en ATM meen die Nasionale Vergadering het “onwettig en onredelik” opgetree toe daar besluit is om nie stappe teen pres. Cyril Ramaphosa te doen rakende die $580 000 in Amerikaanse dollarnote wat in 2020 uit ’n rusbank by sy Phala Phala-wildplaas gesteel is nie.
Die parlementêre paneel wat die Phala Phala-kwessie ondersoek het, het destyds bevind daar is ’n prima facie-saak teen Ramaphosa, maar die ANC het toe sy meerderheid gebruik om teen die verslag te stem en het só verdere ondersoek verhoed. Die konstitusionele hof in Johannesburg het die EFF en ATM se saak Dinsdag begin aanhoor waarin die partye aanvoer die parlement moet die uitvoerende gesag verantwoordbaar hou.
Drie beskuldigdes in voorverhoor
SAUK berig: Die voorverhoor van drie beskuldigdes in die diefstal van Februarie 2020 by president Cyril Ramaphosa se Phala Phala-plaas sal na verwagting vandag in die Modimolle-streekhof in Limpopo begin.
EFF hou opmars na die hof en sluit MK en ANC lede uit om saam te betoog.
Die optog van die EFF was nie so groot nie maar die woord Phala Phala het op X getrend saam met die woord Malema en Zuma. Ontleed mens die sosiale media dan het die woord Malema sy hoogste gebruik in 3 maande. Die toename in volume is ‘n kombinasie van die optog na die  konstitusionele hof  asook twiets en retweets oor Malema se uitsprake oor die MK Party se agenda om die EFF te vernietig en kritiek op oud-president Jacob Zuma van MK. Malema het hom beskryf het as korrup en  die grootste vyand van die EFF.
Zuma mik vir die ANC
Op sy beurt het Zuma weer sy intensies bekend gemaak om die ANC van binne af oor te neem. Die dinamika is verduidelik in gister se podsend: Stryd om die RET-faksie van SA politiek te beheer.
Magstryd in die ANC. Lesufi speel die EFF kaart
“Panyaza Lesufi se voorneme is om Gauteng as ’n toetsgeval te gebruik om te demonstreer dat ’n ANC-EFF-kombinasie stabiel en doeltreffend kan wees. Dit is 'n kombinasie wat hy na die ANC se nasionale konferensie in 2027 kan neem en daar kan probeer verkoop: beide om homself vir die toppos te posisioneer, en om die anti-GNU-vleuel van die ANC te versterk.
“As hy suksesvol is en dit regkry om sy waagstuk te vertolk in groeiende invloed en uiteindelik beheer oor die ANC, dan is die vooruitsigte vir Suid-Afrika haglik” volgens John Endres van die IRR
Spanning in RNE
Gestel die scenario ontstaan en  Ramaphosa verloor die konstitusionele hof se saak teen die EFF kom die vraag op wat gaan die reaksie wees van Ramaphosa se vennote in die RNE. Gaan hul by Ramaphosa staan as president of voorstel hy moet vervang word ?

Episode 378 - Stryd om die RET-faksie van SA politiek te beheer.

Daar is 3 groepe en verskeie rolspelers wat veg om die hart van die RET-faksie in Suid-Afrika. Dit sluit in die EFF en Julius Malema wat op die agtervoet is nadat MK onder Jacob Zuma prominente EFF lede binne in MK begin akkommodeer het. Die laaste groepering is die RET-faksie in die ANC. Hier is dit veral Panyaza" Lesufi wat aktief die RNE en ANC ondermyn sodat die RNE misluk en ontbind. Ook binne die faksie maar met sy voet in die RNE is adjunk president Paul Mashatile.
Malema in die media met uitsprake
Die toename in media  spruit uit  die voortslepende EFF Nasionale Volksvergadering (EFFNPA2024) waar president Julius Malema Gauteng Provinsiale Afgevaardigdes toespreek. Malema se toesprake wat korrupsie kritiseer, veral voormalige president Zuma teiken, en die party se verbintenis tot integriteit en teenkorrupsiemaatreëls beklemtoon het, het aansienlike aandag en bespreking op sosiale media ontlok.
Zuma is korrup volgens Malema. Herhaal aantygings vandag op mediakonferensie
Netwerk 24 berig: ‘Korrupte ou man’ Zuma sal nooit swart mense kan saamsnoer – Malema Oudpres. Jacob Zuma is “tot in sy wese korrup” en is ’n “ou man” wat nooit die swart mense van Suid-Afrika sal kan saamsnoer om vir hul algehele bevryding te veg nie, sê Julius Malema, leier van die EFF.
Zuma wil weer die ANC oorneem
The Sunday Times berig: Oudpresident Jacob Zuma het besonderhede uiteengesit van 'n gewaagde plan om "my ANC terug te neem" deur “swart” partye onder sy MK Party-vaandel te verenig en die leierskap van die party te herower, wat volgens hom “van ons voorvaders afgewyk het”.
Zuma het sy ambisieuse ANC-terugnameplan vandeesweek in 'n wydlopende onderhoud met die Sunday Times by die Beverly Hills-hotel in uMhlanga bekend gemaak. Alhoewel daar wydverspreide bespiegelings was oor Zuma se voornemens, was die onderhoud die eerste keer dat hy publieke besonderhede gegee het van sy plan om beheer oor die ANC oor te neem.
Die joernalis Natasha Marrian wys die volgende uit in Business Live: “Zuma is bewus daarvan dat die mees kritieke propeller van sy projek om die ANC as meerderheidsparty te vervang, die ANC self is. Hoe die ANC en sy strukture reageer op die MK-party, op die regering van nasionale eenheid (GNU) en op die hernuwingsproses wat hy aangepak het, sal Zuma se sukses of mislukking bepaal.”
Paul Mashatile voorsien ‘n RNE sonder die DA
Dit is veral die Bela-wetgewing wat die grootste spanning in die RNE veroorsaak. Solidariteit se Dirk Hermann noem dit die rooilyn vir die Solidariteit Beweging. .  The City Press berig: RNE sal 'n DA-uittrede oorleef', sê Mashatile
“Mashatile het egter volgehou dat indien die DA of enige ander party die RNE sou verlaat, dit die regering sonder onderbreking sou aanpas en verseker. Ek sê altyd vir diegene wat my vra wat sal gebeur as die DA uittrek dat die RNE sal voortgaan. Ons nooi bloot ander wat daarby wil aansluit. Dit gaan nie net oor die ANC en die DA nie.”

Episode 377- G20 balanseertoertjie wag vir Suid-Afrika

Die Regering spreek tans die volgende probleme aan met gemengde sukses. Die probleme is tans in die media.
Nasionale ramp verklaar rondom kos wat vergiftig is.
Registrasie van spaza winkels om te help teen voedselvergiftiging.
Onwettige myners steeds in die Stilfontein nommer 11 skag.
Verhore rondom Eskom verhogings wat nie bekostigbaar is nie.
Departement van Onderwys bou net 1 skool die afgelope jaar.
Waterkrisis in Gauteng en ander munisipaliteite.
Bogenoemde is ‘n lys van plaaslike kwessies die week in die media. Internasionaal was daar egter gebeure wat Suid-Afrika direk gaan raak in 2025.
SA hofsaak teen Israel
Op die internasionale front het Suid-Afrika sukses behaal teen Israel. Maroela Media berig: SA regering verwelkom lasbriewe vir Netanyahu en kie
Die Suid-Afrikaanse regering verwelkom die lasbriewe en het gesê dit is ’n “belangrike stap in die rigting van geregtigheid is vir misdade teen die mensdom en oorlogsmisdade in Palestina”.
Verhouding met die VSA
Die sukses moet gemeet word teenoor die reaksie van ‘n land soos die VSA waar Donald Trump onlangs verkies is tot president van die VSA.
 The African Report wys die volgende uit: Pretoria se vriendskaplike  bande met China en Rusland en sy kritiek op Israel het dit in Republikeine se visier geplaas, wat Suid-Afrika se voortgesette deelname aan die Wet op Groei en Geleenthede in Afrika bedreig. (AGOA).
Die verkose Amerikaanse president Donald Trump kies vokale kritici van Suid-Afrika se sélf verklaarde “onverbonde” beleid vir sleutel diplomatieke en nasionale veiligheids poste. 'n Inkomende administrasie wat 'n premie op lojaliteit plaas, sal na verwagting minder vergewensgesind wees as die huidige span teenoor president Cyril Ramaphosa se bande met Amerikaanse mededingers China en Rusland, en sy land se kritiek op Israel.
Volgende G20 beraad in Sandton Suid-Afrika.
Suid-Afrika is die week aangewys om die volgende G20 beraad aan te bied. Dit gaan in Sandton in Johannesburg aangebied word.
Suid-Afrika sal sy G20-presidentskap gebruik om te fokus op die bevordering van inklusiewe ekonomiese groei, voedselsekerheid en kunsmatige intelligensie, het president Cyril Ramaphosa Dinsdag by 'n beraad van die Groep van 20 (G20) groot ekonomieë in Brasilië gesê berig Engineering News.

Episode 376 - Voedselverwante siektes tot nasionale ramp verklaar

Nasionale ramp verklaar
Netwerk 24 berig: Spazawinkels: Nasionale ramp verklaar weens voedselverwante siektes, sterftes
Die Nasionale Rampbestuursentrum het die onlangse en sterftes as ’n nasionale ramp verklaar.
Dit is gedoen ingevolge artikel 23 van die Rampbestuurswet, het die departement van justisie en staatkundige ontwikkeling Donderdagoggend gesê.
“Dit vereis die nakoming van voedselveiligheidswette, die voldoening aan standaarde vir ondernemings, en vereis ’n multisektorale noodplan,” sê die departement in ’n verklaring.
Maroela Media berig: Voedseloordraagbare siektes tot nasionale ramp verklaar
ʼn Vyfjarige seuntjie van Diepkloof is dood nadat hy na bewering snoepgoed by ʼn spazawinkel gekoop het.
Nog ‘n kind sterf
Die SAUK berig: Nog 'n beweerde voedselvergiftigings voorval het die lewe van 'n vyfjarige seuntjie in Diepkloof, Soweto, geëis.
 Drie ander jong seuns is in 'n kritieke toestand in die hospitaal. Daar word geglo dat die kinders siek geword het nadat hulle versnaperinge geëet het wat by 'n plaaslike spaza-winkel gekoop is.
Gif betrokke
EWN berig: Die Departement van Landbou is getaak om fabrieke te inspekteer wat 'n plaagdoder vervaardig wat verband hou met die dood van baie kinders in die land.  Terbufos is 'n hoogs giftige chemikalie wat gebruik word om plae te beheer en die wettige gebruik daarvan is beperk tot die landbousektor.
Nog geen arrestasies nie
Die SAUK berig: Polisie nasionale kommissaris, luitenant-generaal Fannie Masemola, sê niemand is in hegtenis geneem in verband met die dood van kinders wat gesterf het nadat hulle onwettig versnaperinge van die spaza-winkels in Soweto geëet het nie.
Rapporteer voedsel wat verval het
Die SAUK berig: Minister van Justisie en Grondwetlike Ontwikkeling, Thembi Simelane, het Suid-Afrikaanse burgers versoek om alle winkels wat vervalste goedere of kos wat verval het verkoop aan owerhede aan te meld.
Koördinasie en kommunikasie van poging
Op die oomblik is die koördinasie en kommunikasie rondom die nasionale ramp nie baie goed nie. Daar is ook nie ‘n sentrale plan om die probleem aan te spreek nie. In Desember is skole gesluit met vakansie en dit sal interessant wees of die toename in voedselverwante siektes ons skoliere dan nog steeds ‘n probleem gaan wees.

Episode 375 - Voortslepende waterkrisis in baie munisipaliteite

Voortslepende waterkrisis in baie munisipaliteite
Kallie Kriel @kalliekriel wys in video met water was soos olie lyk die volgende uit: Waterkrisis: Só lyk die water van 'n inwoner in Parys, Vrystaat. Dit is nog 'n voorbeeld van waarom AfriForum besluit het om te fokus op die vind van oplossings vir die waterkrisis in baie munisipaliteite.
Die voortslepende waterkrisis in baie munisipaliteite in Suid-Afrika, spesifiek in Parys, Vrystaat. Kriel se video en plasing beklemtoon die swak kwaliteit van water in die dorp.
Fondse gaan geblok word
News 24 berig: Die Nasionale Tesourie maak gereed om vroeg volgende maand net minder as R500 miljoen se toelaes aan vyf munisipaliteite te blokkeer in 'n laaste poging om hulle te verplig om vir water te begin betaal.
Die fondse sal slegs – in gedeeltes – vrygestel word as die munisipaliteite begin betaal wat hulle aan waterrade vir grootmaat water verskuldig is.
“Ons waterrade stort in duie weens wanbetaling,” het Minister van Water en Sanitasie, Pemmy Majodina, aan die Parlement se Portefeuljekomitee oor Water en Sanitasie gesê.
Majodina het gesê die besluit om die fondse te weerhou is deur die departement van water en sanitasie (DWS) en tesourie geneem om die bankrotskap van Magalies Water en Vaal Sentraal Water af te weer.
Moontlike tronkstraf vir persone wat omgewings misdade pleeg
BusinessTech berig: Suid-Afrikaanse owerhede het gesê dat hulle pogings om omgewings misdade te bekamp opskerp; met verhoogde nakomings inspeksies.
Die adjunkminister van bosbou, visserye en die omgewing (DFFE), Narend Singh, het gewaarsku dat tronkstraf dalk die beste is om korporatiewe en munisipale oortreders af te skrik.
Bekendstelling van verslag
Die “National Environmental Compliance and Enforcement Report” is ook deur Sing bekend gestel. Die verslag noem dat meer omgewings inspeksies gedoen is. Wat egter ook uitkom in die verslag is dat daar meer probleme en insidente is maar sake en arrestasies teen oortreders daal.
Ontleding van waterprobleme.
kykNET Argief video: Paneelgesprek met prof. Anja du Plessis en Lambert de Klerk
Paneelgesprek met prof. Anja du Plessis en Lambert de Klerk | 18 November 2024 | kykNET
'n Paneelgesprek met prof. Anja du Plessis en Lambert de Klerk oor die waterkrisis in dele van Suid-Afrika en die impak van die wisselvallige reënval op voedselsekerheid.

Episode 374 - Zama zamas situasie bereik dooie punt en kan vir weke voortduur

Daar moet nie ‘n vinnige oplossing en ontlonting verwag word van die zama zamas situasie by skag 11 by Stilfontein nie. ‘n Groot groep van die onwettige myners weier om na die oppervlak te kom en die SAPD wyer om ondergronds te gaan.
Hofuitspraak
‘n Hofuitspraak oor die naweek het opdrag gegee dat die polisie noodhulp personeel toegang tot die myn moet gee, wat toenemende kommer oor die humanitêre implikasies van die regering se harde houding beklemtoon. Die hof het beklemtoon dat individue toegelaat moet word om te verlaat sonder obstruksie
Maroela Media berig Stilfontein: Hofbevel uitgereik, nog drie zama-zamas vas Drie onwettige myners het Saterdag teen 16:00 reeds na die oppervlak gekom. Honderde is egter nog ondergronds vasgekeer.
Gevaarlike scenario
Ian Cameron Voorsitter van die portefeuljekomitee oor Polisie in die parlement beskryf die situasie soos volg: Hierdie scenario weerspieël die huidige situasie met die zama zamas in Stilfontein. Die misdadigers is diep verskans, swaar gewapen, en hul omgewing is deurspek met gevare. Polisie moenie instorm en lewens onnodig in gevaar stel nie. Geduld, strategiese inperking en om te wag dat hul hulpbronne uitgeput is, is die veiligste en doeltreffendste manier om hierdie bedreiging te hanteer. Lewens, insluitend dié van ons beamptes, moet voorkeur geniet.
Gemeenskap reaksie
Gemeenskapslede het hul kommer uitgespreek oor die onwettige mynwerkers se welsyn en die regering versoek om hulp te verleen eerder as om strafmaatreëls af te dwing. Amptenare hou egter vol dat hulp nie verleen sal word aan diegene wat betrokke is by onwettige aktiwiteite nie.
Regering se onvermoë
EWN berig: Sommige gemeenskapslede in Stilfontein het die regering se onvermoë  geblameer vir die toename in onwettige mynbou in die gebied.
Skattings van onwettige werkers ondergronds.
Terwyl aanvanklike verslae voorgestel het dat tot 4 000 mynwerkers vasgekeer kan wees, het die polisie hierdie skatting na tussen 350 en 400 individue hersien. Dié mynwerkers is glo sowat ’n maand lank ondergronds.
Situasie is op dooiepunt
Op die oomblik is die situasie op ‘n dooiepunt. As werkers na die oppervlak gaan word hul gearresteer. Op hul beurt weier polisielede om ondergronds te gaan. Dit sal ook hoogs onverantwoordelik wees om van polisielede te verwag om ondergronds te gaan. Myne het opgeleide “proto spanne”  wat help met krisisse en ongelukke in myne. Die spanne is egter ook nie opgelei of het die mandaat om op te tree teenoor onwettige myners.

Episode 373 - Zama zamas bly steeds ondergronds in Stilfontein. Minister besoek gebied.

Die SAPD wys daarop dat daar sowat 400 zamas is wat vrywillig ondergronds is
The Citizen berig: Brigadier Athlenda Mathe het gesê die aantal onwettige mynwerkers wat weier om weer op te duik is 'oordrewe'. Die Suid-Afrikaanse Polisiediens (SAPD) skat dat 350 tot 400 onwettige mynwerkers weier om weer op te duik vanaf 'n verlate mynskag by Stilfontein, Noordwes.
Aanvanklik het 'n plaaslike gemeenskapslede wat vrywillig was om die situasie Dinsdag ondergronds te assesseer, 'n geraamde 4 000 tot 4 500 mynwerkers aangemeld.
Daar is ook berig dat verskeie onwettige mynwerkers moontlik gesterf het, hoewel slegs een liggaam tot dusver uit die skag gehaal is.
Minister van polisie na Stilfontein
Maroela Media berig: Stilfontein-myn: Polisieminister gaan samesprekings lei
Senzo Mchunu, minister van polisie, sal Vrydag die ongebruikte skagte in Stilfontein, Noordwes, saam met die Suid-Afrikaanse weermag besoek.
Die minister het die toneel besoek en ‘n video op sy profiel gedeel van die verlate skag met die bewoording:  “Die tou word deur verskeie maniere geanker om voldoende ondersteuning te verseker, sou die onwettige mynwerkers weer op die oppervlak wou kom.”
Die minister het daarna met die plaaslike rolspelers vergader wat insluit  die SAW, verteenwoordigers van die Departement van Minerale Hulpbronne en Energie en bestuur van die Kopanong-myn.
Werwing van zamas ondersoek
Newzroom Afrika @Newzroom405 video: 'n Ondersoek is van stapel gestuur om vas te stel wie onwettige mynwerkers in Stilfontein, Noordwes werf. Athlenda Mathe, nasionale polisiewoordvoerder, sê hulle het die onwettige mynwerkers genoeg tyd gegee om weer op te duik voordat die situasie erg raak. Sy voeg by dat daar swaar gewapende bendes in die skag is wat ander mynwerkers verhinder het om weer op te duik. Mathe hou vol dat geen polisie- of SANW-amptenare afgestuur sal word nie.
Probleme in ander dele van die land
Carte Blanche  video: Zama zamas: Laeveld gekaap
In Mpumalanga is die onwettige goudmynbedryf miljoene werd. Duisende onwettige mynwerkers, beter bekend as zama zamas, het in 'n hedendaagse goudstormloop die Laeveld ingetrek en verlate en operasionele myne ontgin.
Insidente soos volg haal dan die nuus wat die Laevelder berig: Vier Barberton polisielede steel na bewering R1,6 miljoen van zama zamas betaalmeester: Die beamptes het versuim om die geld wat gekonfiskeer is in die polisiestasie te boek, soos dit standaardprosedure is.

Episode 372 - Zama zamas laat fokus val op onwettige mynbou

Die SAPD wys daarop dat geen zama zamas ondergronds vasgekeer is nie.
EWN berig: 'Niemand is vasgekeer nie': Wetstoepassers sê hulle sal nie toegee aan eise van onwettige mynwerkers in Stilfontein nie.  Die zama zamas  weier om bogronds te gaan uit vrees vir arrestasie.
Uit die argiewe: “Liquidation: A Stilfontein Story”
Gebeure by Stilfontein en 4500 zama  zamas wat ondergronds verkeer laat my terugdink aan 2005 toe ek  betrokke was by die sluiting van die DRD-goudmyn as Solidariteit woordvoerder van Mynbou. Gebeure word verduidelik in die dokumentêr “Liquidation: A Stilfontein Story (2005)” oor die verwoestende ekonomiese rimpeling wat die sluiting van die DRD-goudmyn in die dorpie Stilfontein veroorsaak het. Daarna is myners maande lank gevoed deur skenkings totdat nuwe eienaars weer begin het om van die skagte te bedryf en van die myners weer begin werk het.
“Regering het geen simpatie met onwettige mynwerkers nie”
Bykans 20 jaar verder en Stilfontein is weer in fokus.  Wat ‘n onder die radar gebeurtenis was het nasionaal geraak met ‘n opmerking deur ‘n minister “Ons gaan hulle uitrook”.   .
News 24 berig: Minister in die presidensie, Khumbudzo Ntshavheni, sê vasgekeerde onwettige mynwerkers sal nie hulp van die regering ontvang nie, wat hulle as "misdadigers" bestempel. Sy het gesê: "Ons stuur nie hulp aan misdadigers nie. Ons gaan hulle uitrook. Hulle sal uitkom. Misdadigers moet nie gehelp word nie, misdadigers moet vervolg word."
News24 was Woensdag by die myn waar 'n groot kontingent polisie- en SA Nasionale Weermag (SANW)-soldate saamgetrek het.
Owerhede was die afgelope maande by die myn en het ingange en uitgange toegemaak. Die mynwerkers het vandeesweek tou aangevra sodat hulle die siekes, beseerdes en dooies wat onder die geraamde 4 500 zama zamas was wat ondergronds vasgekeer was, kon verwyder.
“Ons gaan hulle uitrook” uitspraak ontlok reaksie
Die vakbond Amcu-president Joseph Mathunjwa sê die regering is in geen posisie om die vasgekeerde onwettige mynwerkers in Stilfontein, Noordwes, as misdadigers te klassifiseer nie. Phillip Mankge, waarnemende adjunk-hoofsekretaris van die NUM, sê Ntshavheni se opmerking is onverantwoordelik en onmenslik berig  Newzroom Afrika. Opvallend steun partye soos ActionSA en PA  die opmerking van die minister terwyl die DA dit veroordeel.
Kos en water toegelaat maar SAPD bly wag vir onwettige myners.
The Citizen berig: Die polisie en ander veiligheidsbeamptes sal in plek bly totdat alle onwettige mynwerkers weer bogronds is.  Die Suid-Afrikaanse Polisiediens (SAPD) en die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag (SANW) sal Donderdag kos- en wateraflewerings aan onwettige mynwerkers wat ondergronds bly, toelaat.
Die jongste nuus oor die kwessie is dat die ontbinde lyk van een persoon na die oppervlak gebring is.

“Noodtoestand” moet voedselvergiftiging onder skoliere help bekamp. Ramaphosa gaan met die nasie praat

Moontlike “noodtoestand”
Netwerk 24 berig: Spazawinkels: Cyril spreek binnekort die nasie toe Pres. Cyril Ramaphosa sal “binnekort” die nasie toespreek oor ingrypings aangaande spazawinkels. Dit is Woensdagoggend deur Khumbudzo Ntshavheni, minister in die presidensie, op ’n mediakonferensie in Kaapstad bevestig.
Bekommernisse oor gesondheid en veiligheid laat
Onlangse uitbrekings van vergiftiging  wat met spaza-winkels verband hou, het alarm gemaak, met verslae wat aandui dat meer as 200 leerlinge gehospitaliseer is en minstens 23 gesterf het nadat hulle besmette produkte geëet het. Hierdie voorvalle het die dringende behoefte aan strenger gesondheidsregulasies binne die sektor beklemtoon. Winkels wat nie aan die land se wette en verordeninge voldoen nie, moet gesluit word volgens ‘n lid van die parlement.
Oproep vir ingryping
Op X het Herman Mashaba van Action SA die volgende boodskap aan president Cyril Ramaphosa gestuur: “Mnr President, gebruik asseblief u grondwetlike magte om ons arm inwoners te beskerm. U weet baie goed dat hierdie produkte wat verval het, nooit in ryk voorstede verkoop sal word nie, maar slegs in arm gemeenskappe. Toon asseblief empatie en simpatie om verdere lewensverliese te voorkom.” Mashaba het dit opgevolg met ‘n #Spaza4Locals veldtog wat hy op X begin dryf het.
ActionSA parlementêre leier Athol Trollip het Woensdag in die parlement  ‘n beroep gedoen op president Cyril Ramaphosa om 'n noodtoestand af te kondig om verskerpte klopjagte op die vervaardigings fasiliteite en spaza-winkels moontlik te maak wat aan vervalste, besmette en vervalde goedere gekoppel is.
Sommige waarnemers het Mashaba en ActionSA se optrede en gedrag tydens die hele kwessie  beskryf as vervreemding met sleutelwoorde soos #Hate, #Xenophobia, #Scapegoating, #Fear,
Eienaarskap en regulerings kwessies
Histories was spaza-winkels hoofsaaklik deur Swart Suid-Afrikaners besit, wat as lewensbelangrike ekonomiese spilpunte in townships gedien het. Daar het egter 'n aansienlike verskuiwing plaasgevind, met baie winkels wat nou deur buitelandse burgers besit word.
Regulerende uitdagings en die toekoms
Die gebrek aan formele regulering in die spaza-winkelsektor was 'n aanhoudende kwessie. Baie winkels funksioneer informeel, wat die afdwinging van gesondheidstandaarde en belasting bemoeilik.  Met werkloosheid nog op rekord vlakke in Suid-Afrika het die informele ekonomie soos bedryf deur spaza-winkels vir baie inwoners ‘n noodlyn van oorlewing geword.

Episode 370 - SA waterprobleme begin by Minister van Water en Sanitasie

Minister het geen agtergrond om die land se waterkrisis aan te spreek nie
Pemmy Majodina is in Julie 2024 is sy aangestel as Minister van Water en Sanitasie. Sy het vanaf Mei 2019 tot Junie 2024 as Hoofsweep van die ANC in die Nasionale Vergadering gedien. Voorheen het sy verskeie ministeriële poste in die Oos-Kaapse regering beklee van 2004 tot 2019. Haar opleiding was in die onderwys voordat sy die politiek betree het.
SA het genoeg water volgens die minister
Majodina het Dinsdag in die Parlement gepraat na aanleiding van die onlangse wateruitdagings, wat daartoe gelei het dat die departement waterbesnoeiings in Johannesburg vanaf Donderdag in werking gestel het.
“Die verskaffing van rou water is tans in die weegskaal, ek wil Suid-Afrikaners verseker dat ons genoeg water het. Die balans met bestaande vraag op nasionale skaal, maar daar is gelokaliseerde tekorte in die voorsiening van water. Soos Gauteng, en sommige dele van KwaZulu-Natal.
Alternatiewe bronne moet gevind word
Alternatiewe waterbronne moet gevind word volgens Majodina
Daar is 'n beperking waarop SA se waterbehoeftes deur nuwe damme voorsien kan word, en dit is van kritieke belang dat alternatiewe bronne van water ontwikkel moet word, het Pemmy Majodina, minister van water en sanitasie, Dinsdag in die parlement gesê.
Wat nodig was, het die minister in 'n verklaring oor watersekerheid in die Nasionale Vergadering gesê, is om:
verhoog die gebruik van grondwater;
meer gebruik te maak van ontsouting van seewater in kusdorpe en stede; en
hergebruik water van afvalwaterbehandelingstelsels.
“Benewens die maatreëls om die aanbod van rou water te verhoog, moet ons ook maatreëls instel om die vraag na water te verminder.
SA moet aanpas
Maroela Media berig: Water: SA’ners moet gedrag dringend aanpas Die departement het dit Dinsdag duidelik gestel dat die watertoevoeronderbrekings in Gauteng, eThekwini en omliggende munisipaliteite nie deur droogte veroorsaak word nie.